Hướng dẫn cách tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp theo ví dụ, bài tập mới nhất năm 2025
I. Cách tính thuế giá trị gia tăng phải nộp theo phương pháp tính trực tiếp theo doanh thu
1. Đối tượng áp dụng:
Theo điểm a, khoản 2, điều 12 của Luật Thuế giá trị gia tăng số: 48/2024/QH15 có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 thì đối tượng áp dụng bao gồm:
a1) Doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có doanh thu hằng năm dưới mức ngưỡng doanh thu 01 tỷ đồng, trừ trường hợp tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế quy định tại khoản 2 Điều 11 của Luật này;
a2) Hộ, cá nhân sản xuất, kinh doanh, (trừ trường hợp: Hộ, cá nhân sản xuất, kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật thì nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khoán thuế quy định tại Luật Quản lý thuế.)
a3) Tổ chức nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, cá nhân ở nước ngoài là đối tượng không cư trú tại Việt Nam có doanh thu phát sinh tại Việt Nam chưa thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ, không bao gồm các nhà cung cấp nước ngoài quy định tại khoản 4 Điều 4 của Luật này;
a4) Tổ chức khác, trừ trường hợp nộp thuế theo phương pháp khấu trừ thuế quy định tại khoản 2 Điều 11 của Luật này;
2. Công thức tính số thuế GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp:
Theo khoản 2, điều 12 của Luật Thuế giá trị gia tăng số: 48/2024/QH15 có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 thì:
Số thuế giá trị gia tăng phải nộp theo phương pháp tính trực tiếp theo doanh thu bằng tỷ lệ % nhân với doanh thu
Nên chúng ta sẽ có công thức để tính số thuế GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp như sau:
|
Số thuế giá trị gia tăng phải nộp |
= |
Tỷ lệ % |
X |
Doanh thu |
Trong đó:
Doanh thu để tính thuế giá trị gia tăng là tổng số tiền bán hàng hóa, dịch vụ ghi trên hóa đơn bán hàng, bao gồm các khoản phụ thu và phí thu thêm mà cơ sở kinh doanh được hưởng.
Tỷ lệ % để tính thuế GTGT trên doanh thu được quy định theo từng hoạt động như sau:
- Phân phối, cung cấp hàng hóa: 1%;
- Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: 5%;
- Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 3%;
- Hoạt động kinh doanh khác: 2%.
Chi tiết: Nhóm hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng theo tỷ lệ % để tính thuế giá trị gia tăng quy định tại Điểm này được hướng dẫn bởi Điều 5 Thông tư 69/2025/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 01/07/2025
như sau:
PHỤ LỤC I
NHÓM HÀNG HÓA, DỊCH VỤ THUỘC ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG THEO TỶ LỆ % ĐỂ TÍNH THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG
(Kèm theo Thông tư số 69/2025/TT-BTC ngày 01 tháng 7 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Tài chính)
|
Stt |
Danh mục nhóm hàng hóa, dịch vụ |
Tỷ lệ % tính thuế GTGT |
|
1 |
Phân phối, cung cấp hàng hóa theo quy định tại điểm b1 khoản 2 Điều 12 Luật Thuế giá trị gia tăng
a) Hoạt động bán buôn, bán lẻ các loại hàng hóa (trừ giá trị hàng hóa đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng).
b) Khoản thưởng, hỗ trợ đạt doanh số, khuyến mại, chiết khấu thương mại, chiết khấu thanh toán, chi hỗ trợ bằng tiền hoặc không bằng tiền cho hộ khoán. |
1% |
2
|
Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu theo quy định tại điểm b2 khoản 2 Điều 12 Luật Thuế giá trị gia tăng
a) Dịch vụ lưu trú gồm: Hoạt động cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn cho khách du lịch, khách vãng lai khác; hoạt động cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn không phải là căn hộ cho sinh viên, công nhân và những đối tượng tương tự; hoạt động cung cấp cơ sở lưu trú cùng dịch vụ ăn uống hoặc các phương tiện giải trí.
b) Dịch vụ bốc xếp hàng hóa và hoạt động dịch vụ hỗ trợ khác liên quan đến vận tải như kinh doanh bến bãi, bán vé, trông giữ phương tiện.
c) Dịch vụ bưu chính, chuyển phát thư tín và bưu kiện.
d) Dịch vụ môi giới, đấu giá và hoa hồng đại lý.
đ) Dịch vụ tư vấn pháp luật, tư vấn tài chính, kế toán, kiểm toán; dịch vụ làm thủ tục hành chính thuế, hải quan.
e) Dịch vụ xử lý dữ liệu, cho thuê cổng thông tin, thiết bị công nghệ thông tin, viễn thông; quảng cáo trên sản phẩm, dịch vụ nội dung thông tin số.
g) Dịch vụ hỗ trợ văn phòng và các dịch vụ hỗ trợ kinh doanh khác.
h) Dịch vụ tắm hơi, massage, karaoke, vũ trường, bi-a, internet, game.
i) Dịch vụ may đo, giặt là; cắt tóc, làm đầu, gội đầu.
k) Dịch vụ sửa chữa khác bao gồm: sửa chữa máy vi tính và các đồ dùng gia đình.
l) Dịch vụ tư vấn, thiết kế, giám sát thi công xây dựng cơ bản.
m) Các dịch vụ khác thuộc đối tượng tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế với mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10%.
n) Xây dựng, lắp đặt không bao thầu nguyên vật liệu (bao gồm cả lắp đặt máy móc, thiết bị công nghiệp).
o) Cho thuê tài sản gồm:
- Cho thuê nhà, đất, cửa hàng, nhà xưởng, kho bãi trừ dịch vụ lưu trú.
- Cho thuê phương tiện vận tải, máy móc thiết bị không kèm theo người điều khiển.
- Cho thuê tài sản khác không kèm theo dịch vụ. |
5% |
|
3 |
Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu theo quy định tại điểm b3 khoản 2 Điều 12 Luật Thuế giá trị gia tăng
a) Sản xuất, gia công, chế biến sản phẩm hàng hóa.
b) Khai thác, chế biến khoáng sản.
c) Vận tải hàng hóa, vận tải hành khách.
d) Dịch vụ kèm theo bán hàng hóa như dịch vụ đào tạo, bảo dưỡng, chuyển giao công nghệ kèm theo bán sản phẩm.
đ) Dịch vụ ăn uống.
e) Dịch vụ sửa chữa và bảo dưỡng máy móc thiết bị, phương tiện vận tải, ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác.
g) Xây dựng, lắp đặt có bao thầu nguyên vật liệu (bao gồm cả lắp đặt máy móc, thiết bị công nghiệp).
h) Hoạt động khác thuộc đối tượng tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế với mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10%. |
3% |
4 |
Hoạt động kinh doanh khác theo quy định tại điểm b4 khoản 2 Điều 12 Luật Thuế giá trị gia tăng
a) Hoạt động sản xuất các sản phẩm thuộc đối tượng tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế với mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 5%.
b) Hoạt động cung cấp các dịch vụ thuộc đối tượng tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ thuế với mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 5%.
c) Hoạt động khác chưa được liệt kê ở các nhóm 1, 2, 3 nêu trên và điểm a, điểm b khoản này. |
2% |
Lưu ý: Cơ sở kinh doanh nhiều loại hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng theo các mức tỷ lệ % khác nhau phải khai thuế giá trị gia tăng theo từng mức tỷ lệ % quy định đối với từng loại hàng hóa, dịch vụ; trường hợp cơ sở kinh doanh không xác định doanh thu tính thuế giá trị gia tăng theo từng mức tỷ lệ % tương ứng thì phải áp dụng theo mức tỷ lệ % cao nhất của hàng hóa, dịch vụ mà cơ sở sản xuất, kinh doanh trên toàn bộ doanh thu tính thuế của kỳ tính thuế đó.
(Theo khoản 2, điều 5 của Thông tư 69/2025/TT-BTC)
3. Bài tập, ví dụ tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp:
Công ty Kế Toán Thiên Ưng kê khai tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp nên sử dụng loại hóa đơn là hóa đơn bán hàng:
Trong kỳ quý 4/2025 có phát sinh như sau:
+ Ngày 05/10/2025: Mua tài sản cố định, giá mua chưa thuế là 50 triệu, tiền thuế GTGT 10% là 5 triệu, nhận hóa đơn đầu vào là hóa đơn GTGT, chưa thanh toán
+ Ngày 11/10/2025: Mua Hàng hóa: giá mua chưa thuế là 80 triệu, tiền thuế GTGT 10% là 8 triệu, nhận hóa đơn đầu vào là hóa đơn GTGT, đã thanh toán cho người bán bằng chuyển khoản
+ Ngày 15/10/2025: Bán hàng hóa, xuất hóa đơn bán hàng ghi tổng thanh toán là 40 triệu, đã nhận thanh toán bằng chuyển khoản
+ Ngày 26/10/2025: Mua nguyên vật liệu: giá mua chưa thuế là 30 triệu, tiền thuế GTGT 10% là 3 triệu, nhận hóa đơn đầu vào là hóa đơn GTGT, chưa thanh toán cho người bán
+ Ngày 03/11/2025: Bán thanh lý công cụ dụng cụ: xuất hóa đơn bán hàng ghi tổng thanh toán là 5 triệu, chưa nhận được thanh toán
+ Ngày 19/11/2025: Cung cấp dịch vụ có bao thầu nguyên vật liệu, xuất hóa đơn bán hàng ghi tổng thanh toán là 60 triệu, chưa nhận được thanh toán.
+ Ngày 08/12/2025: Cung cấp dịch vụ không bao thầu nguyên vật liệu, xuất hóa đơn bán hàng ghi tổng thanh toán là 50 triệu, đã nhận được thanh toán bằng chuyển khoản.
+ Ngày 13/12/2025: Xuất khẩu hàng hóa, xuất hóa đơn bán hàng ghi tổng thanh toán là 100 triệu, đã nhận thanh toán bằng chuyển khoản
+ Ngày 25/12/2025: Bán hàng hóa không chịu thuế GTGT, xuất hóa đơn bán hàng ghi tổng thanh toán là 8 triệu, đã nhận thanh toán bằng tiền mặt
Yêu cầu: Hãy tính số thuế GTGT phải nộp cho Công ty Kế Toán Thiên Ưng tại kỳ quý 4/2025
Nhìn vào công thức để tính số thuế GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp:
|
Số thuế giá trị gia tăng phải nộp |
= |
Tỷ lệ % |
X |
Doanh thu |
Chúng ta thấy: trong công thức này không xuất hiện đầu vào
=> Đối với các công ty kê khai tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì không sử dụng đầu vào (thông tin trên các hóa đơn mua hàng hóa dịch vụ) để tính thuế GTGT
các công ty kê khai tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Toàn bộ giá trị hàng hóa dịch vụ mua vào cùng với số thuế GTGT trên hóa đơn mua vào (nếu có) sẽ được hạch toán tính vào chi phí để tính thuế TNDN theo quy định của Luật thuế TNDN
Để tính ra thuế GTGT phải nộp cho các công ty kê khai tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp => chúng ta chỉ cần quan tâm đến doanh thu và tỷ lệ % tương ứng với doanh thu đó như sau:
|
Ngày phát sinh doanh thu |
Hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ |
Doanh thu |
Tỷ lệ % |
Số thuế GTGT phải nộp |
|
Ngày 15/10/2025 |
Bán hàng hóa |
40.000.000 |
1% |
400.000
|
|
Ngày 03/11/2025 |
Bán thanh lý công cụ dụng cụ |
5.000.000 |
1% |
50.000 |
|
Ngày 19/11/2025 |
Cung cấp dịch vụ có bao thầu nguyên vật liệu |
60.000.000 |
3% |
1.800.000 |
|
Ngày 08/12/2025 |
Cung cấp dịch vụ không bao thầu nguyên vật liệu |
50.000.000 |
5% |
2.500.000 |
|
Ngày 13/12/2025 |
Xuất khẩu hàng hóa |
100.000.000 |
|
0 |
|
Ngày 25/12/2025 |
Bán hàng hóa không chịu thuế GTGT |
8.000.000 |
|
0 |
|
Tổng cộng |
263.000.000 |
|
4.750.000 |
Lưu ý:
1. Trường hợp cơ sở kinh doanh có doanh thu bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT và doanh thu hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu thì không áp dụng tỷ lệ (%) trên doanh thu đối với doanh thu này.
=> Do đó, khi xuất khẩu hàng hóa (ngày 13/12) và bán hàng hóa không chịu thuế (ngày 25/12) thì công ty Thiên Ưng không phải nộp thuế GTGT cho 2 khoản doanh thu này.
2. Việc bên bán đã nhận được thanh toán hay chưa, hay nhận thanh toán bằng hình thức nào (chuyển khoản hay tiền mặt) không ảnh hưởng gì đến việc ghi nhận doanh thu và tính thuế GTGT
Vậy là: Tổng số thuế GTGT mà Công ty Kế Toán Thiên Ưng phải nộp trong kỳ quý 4/2025 là 4.750.000đ
Công ty Kế Toán Thiên Ưng sẽ phải làm tờ khai thuế GTGT => Nộp tờ khai thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp bằng mẫu 04/GTGT cho cơ quan thuế quản lý => Nộp tiền thuế GTGT là 4.750.000đ này về ngân sách nhà nước => Hạn nộp tờ khai và tiền thuế GTGT của kỳ quý 4/2025: chậm nhất là ngày 31/01/2026
Công ty đào tạo Kế Toán Thiên Ưng mời các bạn tham khảo thêm bài viết:
II. Cách tính thuế giá trị gia tăng phải nộp theo phương pháp tính trực tiếp trên GTGT
Theo khoản 1, điều 12 của Luật Thuế giá trị gia tăng số: 48/2024/QH15 có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 thì:
Điều 12. Phương pháp tính trực tiếp
1. Số thuế giá trị gia tăng phải nộp theo phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng bằng giá trị gia tăng nhân với thuế suất thuế giá trị gia tăng áp dụng đối với hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý.
Giá trị gia tăng của hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý được xác định bằng giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý bán ra trừ giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý mua vào tương ứng.
Trường hợp cơ sở kinh doanh có hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý thì cơ sở kinh doanh phải hạch toán riêng hoạt động này để nộp thuế theo phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng.
Theo điều 22 của Nghị định 181/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thuế giá trị gia tăng có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 thì:
Điều 22. Phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng đối với hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý
1. Số thuế giá trị gia tăng phải nộp theo phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng bằng giá trị gia tăng nhân với thuế suất thuế giá trị gia tăng áp dụng đối với hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý.
2. Giá trị gia tăng của hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý được xác định bằng giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý bán ra trừ giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý mua vào tương ứng. Trong đó:
a) Giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý bán ra là giá thực tế bán ghi trên hóa đơn bán vàng, bạc, đá quý, bao gồm cả tiền công chế tác (nếu có), thuế giá trị gia tăng và các khoản phụ thu, phí thu thêm mà bên bán được hưởng.
b) Giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý mua vào được xác định bằng giá trị vàng, bạc, đá quý mua vào hoặc nhập khẩu, đã có thuế giá trị gia tăng dùng cho mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý bán ra tương ứng.
3. Trường hợp cơ sở kinh doanh có hoạt động mua, bán, chế tác vàng, bạc, đá quý thì cơ sở kinh doanh phải hạch toán riêng hoạt động này để nộp thuế theo phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng.
4. Trường hợp trong kỳ tính thuế phát sinh giá trị gia tăng âm (-) của vàng, bạc, đá quý thì được tính bù trừ vào giá trị gia tăng dương (+) của vàng, bạc, đá quý. Trường hợp không phát sinh giá trị gia tăng dương (+) hoặc giá trị gia tăng dương (+) không đủ bù trừ giá trị gia tăng âm (-) thì được kết chuyển để trừ vào giá trị gia tăng của kỳ sau trong năm. Kết thúc năm dương lịch, giá trị gia tăng âm (-) không được kết chuyển tiếp sang năm sau.