Lỗ phát sinh trong kỳ tính thuế là số chênh lệch âm về thu nhập tính thuế chưa bao gồm các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước chuyển sang.
1. Nguyên tắc chuyển lỗ:
- Chỉ chuyển lỗ khi đã xác định được kết quả kinh doanh trong kỳ là LÃI
=> Khi doanh nghiệp xác định được kết quả kinh doanh trong kỳ LỖ rồi thì không được thực hiện chuyển lỗ
Chi tiết về các xác định lãi lỗ các bạn xem tại đây: Cách xác định lãi lỗ khi tính thuế TNDN
- Số lỗ được chuyển phải toàn bộ và liên tục nhưng tối đa chỉ được chuyển bằng số lãi phát sinh trong kỳ
Ví dụ:
+ Năm 2024, Công ty Kế Toán Thiên Ưng có phát sinh lỗ là 10 tỷ đồng
+ Năm 2025 Công ty Kế Toán Thiên Ưng có phát sinh thu nhập là 12 tỷ đồng
=> Toàn bộ số lỗ phát sinh năm 2024 là 10 tỷ đồng, Công ty Kế Toán Thiên Ưng phải chuyển toàn bộ vào thu nhập năm 2025.
- Thời gian chuyển lỗ: Chỉ được chuyển lỗ tối đa trong vòng 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.
Quá thời hạn 5 năm kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ, nếu số lỗ phát sinh chưa chuyển hết thì sẽ không được chuyển vào thu nhập của các năm tiếp sau.
Ví dụ: Năm 2024 Công ty Bảo Anh có phát sinh lỗ là 20 tỷ đồng, năm 2025 Công ty Bảo Anh có phát sinh thu nhập là 15 tỷ đồng thì:
+ Công ty Bảo Anh phải chuyển toàn bộ số lỗ 15 tỷ đồng vào thu nhập năm 2025;
+ Số lỗ còn lại 5 tỷ đồng, Công ty Bảo Anh phải theo dõi và chuyển toàn bộ liên tục theo nguyên tắc chuyển lỗ của năm 2024 nêu trên vào các năm tiếp theo, nhưng tối đa không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ. 
2. Cách chuyển lỗ khi làm tạm tính TNDN quý:
Theo quy định tại khoản 2, Điều 9 của Thông tư 78/2014/TT-BTC thì:
+ Doanh nghiệp tạm thời chuyển lỗ vào thu nhập của các quý của năm sau khi lập tờ khai tạm nộp quý và chuyển chính thức vào năm sau khi lập tờ khai quyết toán thuế năm.
+ Doanh nghiệp có số lỗ giữa các quý trong cùng một năm tài chính thì được bù trừ số lỗ của quý trước vào các quý tiếp theo của năm tài chính đó. Khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp xác định số lỗ của cả năm và chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập chịu thuế của những năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định nêu trên.
Ví dụ 1: Chuyển lỗ giữa các quý trong cùng 1 năm
Công ty Đại Phát thành lập vào ngày 10/09/2016:
Từ năm 2016 đến năm 2024, sau khi quyết toán thuế TNDN: đều cho kết quả lãi.
Công ty Đại Phát không có thu nhập được miễn thuế
- Năm 2025 có phát sinh như sau:
+ Tạm tính thuế TNDN Quý 1 ra LÃI 1 triệu => Phải nộp thuế: = 1.000.000đ x 20% = 200.000đ
+ Tạm tính thuế TNDN Quý 2 ra LỖ 3 triệu => Không phải nộp thuế
+ Tạm tính thuế TNDN Quý 3 ra LÃI 2 triệu => Thực hiện chuyển số lỗ của quý 2/2025 và quý 3/2025 => Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - Thu nhập miễn thuế - Số lỗ được chuyển = 2tr - 0 - 2tr = 0
(Vì số lỗ được chuyển chỉ được tối đã bằng số lãi => Chỉ chuyển lỗ 2tr, còn dư 1tr lỗ của quý 2 thì theo dõi tiếp)
+ Tạm tính thuế TNDN Quý 4 ra LÃI 5 triệu => Thực hiện chuyển số lỗ của quý 2/2025 và quý 4/2025 => Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - Thu nhập miễn thuế - Số lỗ còn được chuyển = 5tr - 0 - 1tr = 4 triệu => Phải nộp thuế: = 4.000.000đ x 20% = 800.000đ
Ví dụ 2: Chuyển số lỗ của các năm trước vào các quý của năm sau:
Công ty Bảo Thạch được thành lập vào ngày 03/10/2024. Quyết toán thuế TNDN năm 2024: cho kết quả lỗ 5.000.000đ
Sang Quý 1 năm 2025, Tạm tính thuế TNDN: ra lãi 8.000.000đ => Thực hiện chuyển số lỗ của năm 2025 vào quý 1/2025
=> Thu nhập tính thuế sau khi chuyển lỗ là: 8 triệu – 5 triệu = 3 triệu => Phải nộp thuế: = 3.000.000đ x 20% = 600.000đ
3. Cách chuyển lỗ khi làm quyết toán thuế TNDN (chuyển lỗ giữa các năm, chuyển lỗ từ các năm trước sang năm sau)
Theo quy định tại khoản 2, Điều 9 của Thông tư 78/2014/TT-BTC thì:
Doanh nghiệp sau khi quyết toán thuế mà bị lỗ thì chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập (thu nhập chịu thuế đã trừ thu nhập miễn thuế) của những năm tiếp theo. Thời gian chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.
Doanh nghiệp tạm thời chuyển lỗ vào thu nhập của các quý của năm sau khi lập tờ khai tạm nộp quý và chuyển chính thức vào năm sau khi lập tờ khai quyết toán thuế năm.
- Doanh nghiệp có số lỗ giữa các quý trong cùng một năm tài chính thì được bù trừ số lỗ của quý trước vào các quý tiếp theo của năm tài chính đó. Khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp xác định số lỗ của cả năm và chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập chịu thuế của những năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định nêu trên.
- Doanh nghiệp tự xác định số lỗ được trừ vào thu nhập theo nguyên tắc nêu trên. Trường hợp trong thời gian chuyển lỗ có phát sinh tiếp số lỗ thì số lỗ phát sinh này (không bao gồm số lỗ của kỳ trước chuyển sang) sẽ được chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.
Trường hợp cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp xác định số lỗ doanh nghiệp được chuyển khác với số lỗ do doanh nghiệp tự xác định thì số lỗ được chuyển xác định theo kết luận của cơ quan kiểm tra, thanh tra nhưng đảm bảo chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định.
Quá thời hạn 5 năm kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ, nếu số lỗ phát sinh chưa chuyển hết thì sẽ không được chuyển vào thu nhập của các năm tiếp sau.
Ví dụ: Công ty Kế Toán Thiên Ưng thành lập vào năm 2019 và có kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh qua các năm chi tiết như sau:
|
Năm |
Kết quả |
Thực hiện |
|
2019 |
Lỗ: 50.000.000đ |
Vì có kết quả kinh doanh là LỖ nên không được thực hiện chuyển lỗ và cũng không có số lỗ để chuyển
(Không phải nộp thuế TNDN) |
|
2020 |
Lỗ: 20.000.000đ |
Vì có kết quả kinh doanh là LỖ nên không được thực hiện chuyển lỗ
(Không phải nộp thuế TNDN) |
|
2021 |
Lãi: 10.000.000đ |
Vì có kết quả kinh doanh là LÃI và có số lỗ của các năm trước còn được chuyển theo quy định nên thực hiện chuyển lỗ:
+ Chuyển từ số lỗ của năm 2019
+ Số tiền lỗ được chuyển: 10.000.000đ (tối đa bằng số lãi)
=> Sau khi chuyển lỗ thu nhập tính thuế = 0
(Không phải nộp thuế TNDN)
|
|
2022 |
Lãi: 15.000.000đ |
Vì có kết quả kinh doanh là LÃI và có số lỗ của các năm trước còn được chuyển theo quy định nên thực hiện chuyển lỗ:
+ Chuyển từ số lỗ của năm 2019
(Khi chuyển lỗ phải thực hiện đúng nguyên tắc “Chuyển liên tục”, không được ngắt quãng, nhảy cóc sang chuyển số lỗ của năm 2020)
+ Số tiền lỗ được chuyển: 15.000.000đ (tối đa bằng số lãi)
=> Sau khi chuyển lỗ thu nhập tính thuế = 0
(Không phải nộp thuế TNDN)
|
|
2023 |
Lãi: 5.000.000đ |
Vì có kết quả kinh doanh là LÃI và có số lỗ của các năm trước còn được chuyển theo quy định nên thực hiện chuyển lỗ:
+ Chuyển từ số lỗ của năm 2019
(Khi chuyển lỗ phải thực hiện đúng nguyên tắc “Chuyển liên tục”, không được ngắt quãng, nhảy cóc sang chuyển số lỗ của năm 2020)
+ Số tiền lỗ được chuyển: 5.000.000đ (tối đa bằng số lãi)
=> Sau khi chuyển lỗ thu nhập tính thuế = 0
(Không phải nộp thuế TNDN)
|
|
2024 |
Lỗ: 3.000.000đ |
Vì có kết quả kinh doanh là LỖ nên không được thực hiện chuyển lỗ
(Không phải nộp thuế TNDN) |
Quyết toán năm 2025: kết quả ra Lãi 30.000.000đ (Thu nhập chịu thuế = 30 triệu)
=> Khi kết quả kinh doanh ra lãi mà doanh nghiệp có số lỗ còn được chuyển theo quy định thì sẽ thực hiện chuyển lỗ:
Tổng kết: Số lỗ còn lại chưa được chuyển hoặc chưa chuyển hết của các năm có phát sinh lỗ:
|
Năm có phát sinh lỗ |
Tổng số lỗ của năm |
Số lỗ đã được chuyển |
Số lỗ chưa chuyển hết hoặc chưa được chuyển |
|
2019 |
50.000.000đ |
= 10 triệu chuyển vào năm 2021 + 15 triệu chuyển vào năm 2022 + 5 triệu chuyển vào năm 2023 = 30 triệu |
= 50 triệu - 30 triệu = 20 triệu |
|
2020 |
20.000.000đ |
0
(Chưa được chuyển vào năm nào) |
= 20.000.000đ |
|
2024 |
3.000.000đ |
0
(Chưa được chuyển vào năm nào) |
= 3.000.000đ |
Xác định: Số lỗ còn được chuyển và số lỗ không được chuyển:
* Số lỗ không được chuyển: Số lỗ còn lại chưa chuyển hết của năm 2019 sẽ không được chuyển lỗ vào năm 2025 nữa vì:
Thời gian chuyển lỗ tối đa là 5 năm, kể từ năm tiếp theo sau năm phát sinh lỗ
|
Năm |
2020 |
2021 |
2022 |
2023 |
2024 |
|
Số năm chuyển |
1 năm |
2 năm |
3 năm |
4 năm |
5 năm |
Số lỗ của năm 2019 tối đa là được chuyển đến năm 2024, bắt đầu từ năm 2025 trở đi là quá 5 năm rồi nên không được chuyển nữa
* Số lỗ còn được chuyển: của 2 năm 2020 và 2024
+ Năm 2020: 20.000.0000đ
+ Năm 2024: 3.000.000đ
=> Tổng số lỗ còn được chuyển là: 23.000.000đ
* Xác định số lỗ được chuyển vào năm 2025:
Vì "Số lỗ được chuyển theo quy định" là 23 triệu < "Số lãi phát sinh trong kỳ" là 30 triệu nên toàn bộ số lỗ là 23.000.000đ sẽ được chuyển hết vào kỳ tính thuế năm 2025
+ Sau khi chuyển lỗ thì thu nhập tính thuế năm 2025 = Thu nhập chịu thuế 30 triệu - Số lỗ được chuyển 23 triệu = 7 triệu
=> Số thuế TNDN phải nộp của năm 2025 = 7.000.000đ x 20% = 1.400.000đ
Công ty đào tạo Kế Toán Thiên Ưng mời các bạn tham khảo thêm bài viết:
Lưu ý: Doanh nghiệp chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản phải thực hiện quyết toán thuế với cơ quan thuế đến thời điểm có quyết định chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản của cơ quan có thẩm quyền (trừ trường hợp không phải quyết toán thuế theo quy định). Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất phải được theo dõi chi tiết theo năm phát sinh và bù trừ vào thu nhập cùng năm của doanh nghiệp sau khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất hoặc được tiếp tục chuyển vào thu nhập của các năm tiếp theo của doanh nghiệp sau khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất để đảm bảo nguyên tắc chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.
Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chia, tách thành doanh nghiệp khác và đang còn trong thời gian chuyển lỗ theo quy định thì số lỗ này sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp sau khi chia, tách theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách
(Theo quy định tại Điều 7 Thông tư 96/2015/TT-BTC Sửa đổi, bổ sung Khoản 3 Điều 9 Thông tư số 78/2014/TT-BTC)